Choć zespół zamrożonego barku diagnozujemy przede wszystkim klinicznie, badanie USG może odegrać kluczową rolę w potwierdzeniu rozpoznania, określeniu fazy schorzenia i wykluczeniu innych patologii. To dostępne, dynamiczne i coraz lepiej standaryzowane narzędzie obrazowe zyskuje nowe znaczenie w ocenie tkanek miękkich barku. Sprawdź, co mówi na ten temat aktualna literatura.
USG w diagnostyce barku zamrożonego – czy warto?
Zespół zamrożonego barku (ang. adhesive capsulitis) charakteryzuje się nasilonym bólem oraz ograniczeniem ruchomości stawu ramiennego. Choć diagnoza opiera się głównie na analizie objawów klinicznych oraz wywiadzie to w praktyce klinicznej często wykorzystuje się obrazowanie USG w celu potwierdzenia rozpoznania oraz wykluczenia innych patologii, takich jak uszkodzenia stożka rotatorów, zapalenie kaletki czy zmiany zwyrodnieniowe w obrębie stawu [1].
Mimo iż towarzystwa takie jak m.in. EFSUMB nie uznają USG za standard diagnostyczny w przypadku AC, to rekomendują jako uzupełnienie w wątpliwych przypadkach [2]. USG wysokiej rozdzielczości jest badaniem szeroko dostępnym, względnie tanim. Głównym jego atutem jest możliwość zbadania tkanek miękkich w ruchu, co jest bardzo istotnym aspektem w ocenie zmian tkanek miękkich. Można śmiało uznać, że jest to ogromna przewaga nad innymi rodzajami obrazowania – m.in. MRI, które pozwala na zobrazowanie tkanki w warunkach statycznych [2].
USG pozwala na ocenę kilku struktur, których obraz może być przydatną wskazówką uzupełniającą wywiad i badanie kliniczne w celu potwierdzenia bądź wykluczenia występowania AC oraz klasyfikowania fazy schorzenia, w której aktualnie jest pacjent.
Pochewka LHBT – wysięk płynowy w pochewce LHBT jest objawem ultrasonograficznym występującym u pacjentów z AC ale też w wielu innych jednostkach chorobowych, piśmiennictwo [1,7] wskazuje na niską swoistość tego objawu lecz mimo to ocenia go jako przydatny.
Więzadło kruczo-ramienne CHL – zmiany echostruktury i wartości pomiarowe są najbardziej ustandaryzowane spośród możliwych do przeanalizowania w kontekście AC. W zależności od źródła autorzy podają wartości odcięcia pomiaru grubośc CHL mierzonego na przyczepie od powyżej 2,2 – 3,0 mm. Dodatkową wartość wnosi tez występowanie nasilonego sygnału PD/MVI z wskazaniem na wyższą wartość diagnostyczną MVI w obrębie więzadła, który występuje u 36,44% badanych pacjentów [2,3,4].
Zachyłek pachowy AP – wymiar zachyłka poachowego o wartości powyżej 4,0 mm cechuje się czułością do 100 % oraz swoistością 96–98 % [2].
Podkruczy trójkąt tłuszczowy – obecność sygnału MVI w obrębie ciała cechuje się specyficznością 91,43% i czułością 76,92%.
Torebka stawowa i ścięgno podgrzebieniowe – z uwagi na proces włóknienia torby stawowej i wysięk upośledzają się jej właściwości mechaniczne. Przykłądając głowicę wzdłużnie nad przebiegiem ścięgna podgrzebiebiowego i wykonują naprzemiennie ruchy rotacyjne możemy zauważyć zjawisko zagnania się (foldingu) torebki oraz samego ścięgna podczas rotacji zewnętrznej.
Interwał rotatorów RI – występowanie obrzęku, waskularyzacji i pomiar pow 3 mm w obrębie IR jest kolejnym, istotnym objawem występującym w zespole barku zamrożonego. Jego czułość to 97% a specyficzność 100% w zakresie obecności waskularyzacji.
Podsumowując, dowody naukowe na wartość diagnostyczną USG w diagnostyce AC na dzień dzisiejszy nie są wystarczające, wymagane jest dalsze prowadzenie badań, jednak wykorzystanie USG jako uzupełnienie diagnostyki i klasyfikowanie fazy schorzenia jest rekomendowane przez uznane stowarzyszenia zajmujące się ultrasonografią.
Bibliografia
-
Fernández-Valencia P i wsp. Adhesive capsulitis of the shoulder: current concepts. Diagnostics. 2023.
-
Al Khayyat SG, Falsetti P i wsp. Adhesive capsulitis and ultrasound diagnosis: a review. J Ultrasound. 2023.
-
Kim DH, Choi YH i wsp. Ultrasound Microflow Imaging Technology in Shoulder Pathologies. J Ultrasound Med. 2020.
-
Wada T, Itoigawa Y i wsp. Increased stiffness of rotator cuff tendons in adhesive capsulitis measured by shear wave elastography. J Ultrasound Med. 2020.
-
Walmsley S, Osmotherly PG i wsp. Power Doppler ultrasonography in the diagnosis of adhesive capsulitis. J Manip Physiol Ther. 2013.
-
Cheng X, Zhang Z i wsp. Contrast-enhanced ultrasonography in adhesive capsulitis. Sci Rep. 2017.
-
Smith R i wsp. Ultrasound features of adhesive capsulitis: a systematic review. 2022.
